- Τι είναι ο προστάτης?
Ο προστάτης είναι αδένας του ανδρικού γεννητικού συστήματος. Σε φυσιολογική κατάσταση έχει σχήμα και μέγεθος κάστανου. Βρίσκεται κάτω από την ουροδόχο κύστη και περιβάλλει το αρχικό τμήμα της ουρήθρας. Η λειτουργία του είναι να παράγει το προστατικό υγρό που αναμιγνυόμενο με το σπέρμα το καθιστά γόνιμο.
Φυσιολογικός σε μέγεθος προστάτης
Υπερπλασία προστάτη
- Τι είναι η υπερπλασία του προστάτη ?
Η υπερπλασία του προστάτη είναι μια πολύ συνηθισμένη καλοήθης πάθηση του προστάτη και προσβάλει πολλούς άνδρες άνω των 50 ετών κατά κανόνα.
Η αιτιολογία της υπερπλασίας είναι πολυπαραγοντιακή και άγνωστη σε μεγάλο βαθμό. Σίγουρα σχετίζεται με την ηλικία και τις ορμονικές αλλαγές που επέρχονται. Επίσης η κληρονομικότητα επηρεάζει καθοριστικά.
Στην πάθηση αυτή ο προστάτης μεγαλώνει σε μέγεθος και ειδικότερα το τμήμα που περιβάλλει την ουρήθρα με αποτέλεσμα την συμπίεση και την σμίκρυνση του αυλού της. Αυτό με την σειρά του προκαλεί δυσκολία στην ούρηση και άλλα συμπτώματα.
- Ποιά είναι τα συμπτώματα της υπερπλασίας του προστάτη?
Τα συμπτώματα της υπερπλασίας του προστάτη διαφέρουν από άνδρα σε άνδρα και εξαρτώνται αρκετούς παράγοντες (πχ τον τύπο και τον βαθμό της υπερπλασίας, την προϋπάρχουσα κατάσταση, την διάρκεια της πάθησης, τις ιδιαιτερότητες κάθε ασθενή).
Γενικά τα συμπτώματα που εμφανίζει ο άνδρας με υπερπλασία του προστάτη περιλαμβάνουν αδύναμη ροή ή μειωμένη ακτίνα της ούρησης, καθυστέρηση στην έναρξη της ούρησης, διακοπές στην ούρηση και αίσθημα ατελούς κένωσης της κύστης λόγω παραμονής υπολείμματος ούρων μετά από κάθε ούρηση. Τα συμπτώματα αυτά χαρακτηρίζονται σαν αποφρακτικά και οφείλονται στην απόφραξη που γίνεται από τον διογκωμένο προστάτη στην ουρήθρα.
Μαζί εμφανίζονται και άλλα συμπτώματα που είναι ενοχλητικά και που είναι η συχνουρία την ημέρα, η νυκτουρία (συχνό ξύπνημα την νύκτα για ούρηση) και η επιτακτικότητα στην ούρηση (η ξαφνική επιτακτική ανάγκη για ούρηση που δεν μπορεί να ανασταλεί και που αρκετές φορές μπορεί να οδηγήσει σε ακράτεια ούρων). Τα συμπτώματα αυτά οφείλονται σε αλλαγές που γίνονται στο μυϊκό τοίχωμα και την λειτουργία της ουροδόχου κύστης που υπερτρέφεται στη προσπάθειά της να ξεπεράσει το εμπόδιο που της δημιουργεί η αποφραγμένη από τον υπερτροφικό προστάτη ουρήθρα. Τα συμπτώματα γίνονται πολύ ενοχλητικά και επηρεάζουν την ποιότητα της ζωής των πασχόντων ανδρών.
Η υπερπλασία του προστάτη είναι μία αρρώστια που κυρίως επηρεάζει την ποιότητα ζωής Η υπερπλασία προστάτη είναι αργά εξελισσόμενη νόσος Ο προστάτης μεγαλώνει προοδευτικά, η ροή των ούρων συνεχώς μειώνεται και το υπόλειμμα των ούρων αυξάνει. Αυτά μπορεί να οδηγήσουν σε επιπλοκές που είναι οι ουρολοιμώξεις και η λιθίαση της κύστης, η εμφάνιση εκολπωμάτων της κύστης. Άλλες επιπλοκές είναι η αιματουρία που συνοδεύει συνήθως μεγάλους σε μέγεθος προστάτες, η επίσχεση των ούρων και επίσης η ακράτεια από υπερπλήρωση.
- Πως γίνεται η διάγνωση της υπερπλασίας του προστάτη?
Αν υπάρχουν αλλαγές στις συνήθειες της ούρησης (συχνουρία , δυσκολία στη έναρξη της ούρησης, αργή ροή, συχνό ξύπνημα την νύκτα για ούρηση) χρειάζεται εκτίμηση της κατάστασης από ουρολόγο.
Αυτός με κατάλληλες ερωτήσεις θα αξιολογήσει την κατάσταση.
Ειδικά ερωτηματολόγια βοηθούν τον ουρολόγο να εκτιμήσει την βαρύτητα των συμπτωμάτων και να κατευθύνει τον άνδρα στην κατάλληλη αγωγή.
Υπάρχουν τρία εντελώς απαραίτητα τεστ που θα σας κάνει για να διαπιστώσει την ακριβή κατάσταση.
- Υπερηχογράφημα των νεφρών της κύστης, του προστάτη (για να δει το μέγεθος) και το υπόλειμμα των ούρων μετά την ούρηση (να διαπιστώσει αν αδειάζει η όχι η κύστη).
- Μέτρηση της ροής των ούρων (της «δύναμης» της ούρησης). Μέγιστη ροή κάτω από 12 κ.εκ/δευτερόλεπτο είναι παθολογική.
- Δακτυλική εξέταση του προστάτη από το ορθό.
Χωρίς και τα τρία αυτά τεστ είναι αδύνατη η ασφαλής διάγνωση. Ζητήστε και τα τρία από τον ουρολόγο σας.
- Τι πρέπει να κάνω αν έχω υπερπλασία προστάτη?
Σε περίπτωση που έχουμε ήπια συμπτώματα που δεν επηρεάζουν την ποιότητα της ζωής συστήνεται συνήθως απλή παρακολούθηση με εξέταση συνήθως ανά 6μηνο. Σε πιο βαρύτερη συμπτωματολογία που επηρεάζει την καθημερινότητα , αρχικά προτείνεται αγωγή με φάρμακα. Υπάρχουν φάρμακα που χαλαρώνουν τον προστάτη, διευκολύνοντας την ούρηση με γρήγορη βελτίωση των συμπτωμάτων, χωρίς να επηρεάζουν το μέγεθός του. Σέ ασθενείς που η συμπτωματολογία δεν ανακουφίζεται από τη φαρμακευτική αγωγή ή σε αυτούς που εμφανίζουν κάποια από τις προαναφερθείσες επιπλοκές της καταφεύγουμε στη χειρουργική αντιμετώπιση.
- Τι γίνεται με την εγχείρηση για τον προστάτη?
Με την εγχείρηση αφαιρείται το τμήμα του προστάτη που κλείνει την ουρήθρα και δυσκολεύει την ούρηση.
Ποια είναι τα είδη εγχείρησης για την υπερπλασία προστάτη?
Ανοικτή εγχείρηση με τομή
Αυτή γίνεται πολύ σπάνια σήμερα σε πολύ μεγάλους προστάτες. Αφαιρείται όλο το αδένωμα που δημιουργεί την απόφραξη.
TURIS αφαίρεση προστάτη
Με αυτή με την σημερινή τεχνολογία TURIS η εγχείρηση γίνεται δια μέσου της ουρήθρας χωρίς τομή. Είναι ανώδυνη αναίμακτη και πολύ αποτελεσματική. Μπορεί να συνδυαστεί με εξάχνωση (εξάτμιση). Είναι η μέθοδος επιλογής σήμερα . ‘Έχει αυξήσει τον ασφαλή εγχειρητικό χρόνο, έχει μειώσει την απώλεια αίματος, έχει ελαττώσει τις επιπλοκές και έχει ελαττώσει τον χρόνο νοσηλείας.
Σε ηλικιωμένους που έχουν μεγάλο χειρουργικό κίνδυνο μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές όπως την εξάχνωση με Laser.
- Ποιές είναι οι συνέπειες της εγχείρησης αφαίρεσης του προστάτη?
Ακράτεια ούρων.
Η πιθανότητα αυτή σήμερα είναι πολύ χαμηλή (μικρότερη από 1%). Βεβαίως στην άμεση μετεγχειρητική περίοδο υπάρχει δυσλειτουργία ούρησης και επιτακτική ακράτεια που υποχωρεί βαθμιαία και στους 2 μήνες κατά κανόνα όλα ομαλοποιούνται.
Στυτική δυσλειτουργία.
Κατά κανόνα δεν επηρεάζεται από την επέμβαση αυτή
Παλίνδρομη εκσπερμάτιση
Ίσως είναι η σημαντικότερη συνέπεια.
Αυτή συμβαίνει σχεδόν πάντοτε. Μετά την επέμβαση για υπερπλασία προστάτη η σεξουαλική λειτουργία αλλάζει στην φάση της εκσπερμάτισης. Δηλαδή ο οργασμός εξακολουθεί και υπάρχει αλλά δεν βγαίνει το σπέρμα από το πέος. Αυτό βρίσκει πιο εύκολο δρόμο και κατευθύνεται στην ουροδόχο κύστη από όπου αποβάλλεται με την επόμενη ούρηση.
Αυτή τη συνέπεια δεν μπορούμε να την αποφύγουμε και πρέπει ο ασθενής να την γνωρίζει εκ των προτέρων να την αποδεχθεί και να εξοικειωθεί με αυτήν.